PLC Nedir? | Kontrol Teknolojisi PLC Cihazları

Merhabalar, kontrol teknolojisinde Data Logger Nedir? ile ilgili yazımızın ardından Kontrol Teknolojisi konumuzun bu bölümünde PLC’nin ne olduğundan, bölümlerinden, kullanım amaçlarından ve çalışma prensiplerinden bahsedeceğiz.

PLC Modüller ;

Özellikle günümüzde otomasyon sistemlerinin olmazsa olmazı haline gelen, insan gücünü yarıya indirgeyen bir yapıya sahip PLC Modüller, endüstrinin hemen hemen her alanında yaygın olarak kullanılmaktadır.

PLC’nin açılımı “Programmable Logic Controller”, Türkçe karşılığı ise “Programlanabilir Mantıksal Denetleyici” olarak geçmektedir. Bu cihazlar genel olarak endüstride makinaların kontrollerinde denetim amaçlı kullanılan otomasyon cihazları olarak bilinmektedir. Aynı zamanda birçok fabrikada üretim bölümlerinde de yaygın olarak kullanılır. PLC cihazları bilgisayarlara göre daha fazla giriş, çıkışa sahiptir. Avantajları olarak sayabileceğimiz özellikleri ise elektriksel gürültülere, sıcaklık farklarına ve mekanik darbelere karşı daha dayanıklı üretilmeleri diyebiliriz. Her markanın PLC cihazları kendi işletim sistemlerine sahiptir. PLC cihazlarının çalışma şeklinde en önemli unsur giriş bilgilerini gözle görülmeyecek hızlarla tarayıp buna uygun çıkış bilgilerini hemen hemen gerçek zamanda cevaplayabilmesi olarak bilinir. Yani kısa sürede daha fazla ve kaliteli ürün üretme özelliğine de sahip olmakla birlikte çok daha düşük hata oranlarıyla üretim yapabilmektedir. Bu sayede insan yükünü hafifleten önemli cihazların başında gelmektedir.

PLC’leri 4 ana bölüme ayırmak mümkündür. Bu bölümler Merkez İşlem Birimi, Bellek Birimi, Giriş Birimi ve Çıkış Birimi olarak adlandırılmaktadır. Şimdi kısa kısa bu birimlerin ne işe yaradıklarından bahsedelim…

Merkezi İşlem Birimi (CPU) ;

Halk arasında CPU olarak da bilinir. PLC için en önemli birimdir. PLC cihazın çalışmasını düzenler. Tüm aritmetik ve mantıksal işlemleri gerçek zamana uyarlar ve sayma işlemini de buna göre yapar. Kısacası PLC’yi zeki bir cihaz yapan bu CPU’dur. İki ayrı PLC aynı işlemciyi kullanabilir fakat işletim sistemleri birbirinden farklı ise işlevlerinde bazı değişiklikler oluşabilir.

Bellek Birimi(Ram, Rom, EPRom vb.);

Her alanda olduğu gibi PLC’ler için de bellek, basit bir tanımla hafıza anlamına gelmektedir. Bu bellek alanı programlanabilen, silinebilen, tekrar yazılabilen ve salt okunur özelliklere sahip bir hafızadır. PLC cihazlarda genellikle EPROM bellek kullanılmaktadır. Açılımı ise “Eresable Programmable Read Only Memory” olarak geçmektedir. Her PLC cihazının kendine özgü programı bulunmaktadır. İşte bellek birimi bu programları hafızada saklayarak merkezi işlem birimine gönderme görevine sahiptir. 

Giriş Birimi;

Bu birim yönetilen sistemin algılama elemanlarından gelen analog verileri PLC cihazların algılayabileceği lojik gerilim seviyelerine dönüştürme görevi üstlenir. Yönetilen sistemin sensörüne göre basınç seviyesi, sıcaklık, kumanda ve yakınlık gibi verilerden gelen, binary 1 veya 0 sayı değerleri giriş biriminden alınmaktadır. PLC cihazların giriş elemanları  limit anahtarları, düzey anahtarları, röle kontakları, seçici anahtarlar ve fotoelektrik gözleri ve benzer sensörler olarak adlandırılabilir.

Çıkış Birimi;

Çıkış birimi ise çıkış noktalarına ilişkin PLC cihazların hesapladığı lojik gerilim voltajını, röle, selenoid gibi kumanda elemanlarını elektriksel işaretlere dönüştürme görevini üstlenir. Bu birim genel olarak röle, triyak veya transistörlü devrelerden oluşmaktadır. Özellikle PLC cihazlarda röleli çıkış biriminin kullanımı daha yaygındır. Transistörlü veya triyaklı çıkış birimleri ise yüksek hızlı açma kapama gerektiren durumlarda kullanılmaktadır. PLC cihazların çıkış elemanlarına örnek olarak, alarmlar, denetim röleleri, selenoid valfler  ve fanları gösterebiliriz.

Yeni konu ve paylaşımlarımızı merak ederseniz bizi takipte kalabilirsiniz 🙂 Konu içeriğine eklemek istediğiniz bilgi veya merak ettiğiniz bir husus varsa yorum bırakabilirsiniz.